Ákvarðanir og gagnsæi: 2015

Fjármálaeftirlitið hóf athugun á veð- og tryggingakerfi Landsbankans hf. í febrúar 2015. Samkvæmt 17. gr. laga um fjármálafyrirtæki nr. 161/2002 (fftl.) skal fjármálafyrirtæki á hverjum tíma hafa yfir að ráða tryggu eftirlitskerfi með áhættu í tengslum við alla starfsemi sína, þ.á m. útlána- og mótaðilaáhættu.

Fjármálaeftirlitið hóf athugun á veð- og tryggingakerfi Íslandsbanka hf. í febrúar 2015. Samkvæmt 17. gr. laga um fjármálafyrirtæki nr. 161/2002 (fftl.) skal fjármálafyrirtæki á hverjum tíma hafa yfir að ráða tryggu eftirlitskerfi með áhættu í tengslum við alla starfsemi sína, þ.á m. útlána- og mótaðilaáhættu.

Hinn 18. nóvember 2015 tók stjórn Fjármálaeftirlitsins þá ákvörðun að leggja stjórnvaldssekt að fjárhæð 30.000.000 króna á Arion banka hf. (Arion banki, bankinn) vegna brots gegn 1. tölulið 1. mgr. 123. gr. laga nr. 108/2007 um verðbréfaviðskipti (vvl.) með því að hafa hinn 24. febrúar 2014 selt hlutabréf sem bankinn átti í Högum hf. á sama tíma og bankinn bjó yfir innherjaupplýsingum sem vörðuðu Haga hf.

Fjármálaeftirlitið hóf athugun í október 2014 hjá Landsbankanum hf. á innra eftirlitskerfi bankans sem heldur utan um stórar áhættuskuldbindingar hans. Markmið athugunarinnar var að kanna hvort framkvæmd bankans við skráningu tengdra aðila, utanumhald og eftirlit með þeim væri í samræmi við 30. gr. laga nr. 161/2002 um fjármálafyrirtæki um takmarkanir á stórum áhættum, reglur Fjármálaeftirlitsins nr. 625/2013 um stórar áhættuskuldbindingar og leiðbeinandi tilmæli Fjármálaeftirlitsins nr. 1/2014 um mat á tengslum aðila vegna reglna um stórar áhættuskuldbindingar. Einnig voru skoðaðar innri reglur og verkferlar bankans vegna stórra áhættuskuldbindinga.

Fjármálaeftirlitið hóf athugun á ákvörðun iðgjalda eigna- og ábyrgðartrygginga hjá Vátryggingafélagi Íslands hf., Sjóvá-Almennum tryggingum hf., Tryggingamiðstöðinni hf. og Verði tryggingum hf. í lok árs 2014. Markmið athugunarinnar var að kanna hvort verðlagning skaðatryggingafélaganna fjögurra á eigna- og ábyrgðartryggingum væri í samræmi við 65. gr. laga nr. 56/2010, um vátryggingastarfsemi, en þar segir að iðgjöld vátrygginga sem í boði eru hér á landi skuli vera í samræmi við þá áhættu sem í vátryggingunum felst og eðlilegan rekstrarkostnað, en Fjármálaeftirlitið leggur áherslu á að áhættumat í tengslum við ákvörðun iðgjalda sé markvisst og öflugt. Athugunin beindist að útboðum opinberra aðila ásamt tilboðum til stærstu viðskiptavina hvers félags. Verkferlar félaganna voru skoðaðir, ásamt verð- og afsláttarstefnum. Niðurstöður athugunarinnar lágu fyrir í ágúst 2015 að undangengnum samskiptum við hlutaðeigandi vátryggingafélag hverju sinni.

Fjármálaeftirlitið sendi vátryggingamiðlurum dreifibréf þann 7. janúar 2015 þar sem óskað var eftir upplýsingum um samstarf vátryggingamiðlara við vátryggingafélög. Í kjölfarið tók Fjármálaeftirlitið upplýsingagjöf Tryggja ehf. til viðskiptavina félagsins til athugunar með það að markmiði að kanna hvort upplýsingagjöfin væri í samræmi við eftirfarandi lagaákvæði. Niðurstöður lágu fyrir í ágúst 2015. 

Á öðrum ársfjórðungi 2015 hóf Fjármálaeftirlitið athugun á lánveitingum Lífeyrissjóðs bænda. Kallað var eftir upplýsingum og gögnum um tíu hæstu og tíu nýjustu lánin í flokki fasteignatryggðra lána. Níu lán voru tekin til frekari skoðunar.

Fjármálaeftirlitið hóf athugun á nýjum útlánum hjá Arion banka hf. fyrri hluta árs 2014.  Markmið athugunarinnar var að kanna útlánaferli Arion banka hf. með tilliti til fylgni við útlánareglur og stefnu bankans um verðlagningu og tryggingatöku útlána. Að auki voru reglur, stefnur og önnur skjöl félagsins þessu tengd skoðuð. Niðurstöður athugunarinnar lágu fyrir í júlí 2015.

Í lok maí 2015 hóf Fjármálaeftirlitið athugun hjá Kortaþjónustunni. Athugunin beindist að tilteknum þáttum í aðgerðum félagsins gegn peningaþvætti og fjármögnun hryðjuverka, sbr. lög nr. 64/2006. Í athuguninni var lögð sérstök áhersla á tilkynningu um tilnefndan ábyrgðarmann, þjálfun starfsmanna, tilkynningar vegna gruns um peningaþvætti og fjármögnun hryðjuverka, innri reglur, verklag og ferla í tengslum við aðgerðir gegn peningaþvætti og fjármögnun hryðjuverka. Niðurstöður lágu fyrir í september 2015 og byggja á upplýsingum og gögnum sem aflað var við athugunina og stöðunni eins og hún var á þeim tíma.

Fjármálaeftirlitið hóf athugun á aðskilnaði starfssviða hjá H.F. Verðbréfum hf., um miðjan apríl 2015.  Markmið athugunarinnar var að kanna hvort aðskilnaður starfssviða hjá félaginu væri í samræmi við kröfur 8. gr. laga nr. 108/2007 um verðbréfaviðskipti og 4. þáttar reglugerðar nr. 995/2007 um fjárfestavernd og viðskiptahætti fjármálafyrirtækja, sem Fjármálaeftirlitið hefur útfært nánar í leiðbeinandi tilmælum nr. 4/2014 um aðskilnað starfssviða. Athugunin beindist að aðskilnaði starfssviða í húsnæði félagsins, aðskilnaði í stjórnun og  aðskilnaði gagna.  Að auki voru reglur, stefnur og önnur skjöl félagsins þessu tengd skoðuð. Niðurstöður athugunarinnar lágu fyrir í ágúst 2015.

Fjármálaeftirlitið hóf athugun á virðismati útlána hjá Íslandsbanka hf. í apríl 2014 og miðaði hún við stöðu bankans þann 31. desember 2013. Markmið hennar var að kanna áreiðanleika virðismats á lánum til stærstu lánþega bankans með því að skoða virðismatsferli hans og aðferðir til að fylgja því eftir.

Fjármálaeftirlitið hóf athugun á aðskilnaði starfssviða hjá Landsbankanum hf. í lok árs 2014.  Markmið athugunarinnar var að kanna hvort aðskilnaður starfssviða hjá bankanum væri í samræmi við kröfur 8. gr. laga nr. 108/2007 um verðbréfaviðskipti og 4. þáttar reglugerðar nr. 995/2007 um fjárfestavernd og viðskiptahætti fjármálafyrirtækja, sem Fjármálaeftirlitið hefur útfært nánar í leiðbeinandi tilmælum nr. 4/2014 um aðskilnað starfssviða. Athugunin beindist að aðskilnaði starfssviða í húsnæði bankans, aðskilnaði í stjórnun og  aðskilnaði gagna.  Að auki voru reglur, stefnur og önnur skjöl bankans þessu tengd skoðuð. Niðurstöður athugunarinnar lágu fyrir í maí 2015.

Fjármálaeftirlitið hóf athugun á aðskilnaði starfssviða hjá Íslenskum verðbréfum hf. á fyrri hluta árs 2015.  Markmið athugunarinnar var að kanna hvort aðskilnaður starfssviða hjá félaginu væri í samræmi við kröfur 8. gr. laga nr. 108/2007 um verðbréfaviðskipti og 4. þáttar reglugerðar nr. 995/2007 um fjárfestavernd og viðskiptahætti fjármálafyrirtækja, sem Fjármálaeftirlitið hefur útfært nánar í leiðbeinandi tilmælum nr. 4/2014 um aðskilnað starfssviða. Athugunin beindist að aðskilnaði starfssviða í húsnæði félagsins, aðskilnaði í stjórnun og  aðskilnaði gagna. Að auki voru reglur, stefnur og önnur skjöl félagsins þessu tengd skoðuð. Niðurstöður athugunarinnar lágu fyrir í júní 2015.

Fjármálaeftirlitið hóf athugun á aðskilnaði starfssviða hjá Virðingu hf. á fyrri hluta árs 2015. Markmið athugunarinnar var að kanna hvort aðskilnaður starfssviða hjá félaginu væri í samræmi við kröfur 8. gr. laga nr. 108/2007 um verðbréfaviðskipti og 4. þáttar reglugerðar nr. 995/2007 um fjárfestavernd og viðskiptahætti fjármálafyrirtækja, sem Fjármálaeftirlitið hefur útfært nánar í leiðbeinandi tilmælum nr. 4/2014 um aðskilnað starfssviða. Athugunin beindist að aðskilnaði starfssviða í húsnæði félagsins, aðskilnaði í stjórnun og  aðskilnaði gagna. Að auki voru reglur, stefnur og önnur skjöl félagsins þessu tengd skoðuð. Niðurstöður athugunarinnar lágu fyrir í júní 2015.

Á fyrsta ársfjórðungi 2015 hóf Fjármálaeftirlitið athugun á stjórnarháttum Lífeyrissjóðs verslunarmanna.

Hinn 5. mars sl. kvað Hæstiréttur upp dóma í málum nr. 625/2014 og 626/2014 sem vörðuðu skilyrði fyrir beitingu undantekningarreglu um svokallaða fullnaðarkvittun vegna tiltekinna gengislána hjá Lýsingu hf. Í kjölfarið birti Lýsing hf. á heimasíðu sinni upplýsingar um þau úrræði sem viðskiptamönnum stæðu til boða ef þeir teldu sig eiga endurkröfu á hendur félaginu. Var viðskiptamönnum þar gert kleift að senda félaginu tilkynningu um að fallið væri frá fyrri endurreikningi og óskað eftir nýjum endurreikningi á grundvelli undantekningarreglunnar um fullnaðarkvittun sem fyrrnefndir dómar Hæstaréttar byggðu á.

Hinn 15. maí 2015 gerðu Fjármálaeftirlitið og X, hér eftir nefndur málsaðili, með sér samkomulag um að ljúka með sátt máli vegna brots á 3. gr. innheimtulaga nr. 95/2008.

Hinn 31. mars 2015 gerðu Fjármálaeftirlitið og ALM Verðbréf hf. (hér eftir nefndur málsaðili) með sér samkomulag um að ljúka með sátt máli vegna brots á 29. gr. laga nr. 161/2002 um fjármálafyrirtæki (fftl.).

Fjármálaeftirlitinu barst ábending um viðskiptahætti Tryggingamiðstöðvarinnar hf. varðandi upplýsingagjöf til vátryggingartaka við endurnýjun vátrygginga skv. 11. gr. laga nr. 30/2004 um vátryggingarsamninga.